- "Trong phòng, Đại tướng đang nằm thiu thiu ngủ trên giường, nghe tiếng động nhẹ, đã tỉnh ngay, đưa mắt nhìn ra phía chúng tôi" - GS Phan Huy Lê kể lại lần tới thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp , vị Tướng gắn với chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954) vào ngày 29/4/2010.

TIN LIÊN QUAN
Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông thầy dạy sử Đại tướng Võ Nguyên Giáp – Vị tướng của hòa bình Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn nghe chuyện bình thường

Hội Khoa học lịch sử Việt Nam đang chuẩn bị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI và cũng nhân dịp 35 năm ngày đại thắng giải phóng miền Nam, thống nhất tổ quốc, chiều ngày 29/4/2010 tôi đề nghị Đại tá Nguyên Huyên sắp xếp thời gian cho tôi được vào bệnh viên thăm Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Chủ tịch danh dự của Hội.

Trong phòng, Đại tướng đang nằm thiu thiu ngủ trên giường, nghe tiếng động nhẹ, đã tỉnh ngay, đưa mắt nhìn ra phía chúng tôi. Tôi đến gần bên giường, nắm tay Đại tướng và nói: Hôm nay vào thăm Anh Văn (Đại tướng muốn chúng tôi giữ cách xưng hô hết sức thân mật và kính trọng này), tôi rất mừng thấy sắc thái Anh tốt hơn nhiều.

Mấy hôm trước, chính Đại tướng đã ngồi dậy, tự tay viết một thư gửi về cho gia đình và một thư gửi cho Đại hội Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Nét chữ hơi run, nhưng mạch lạc, rõ nét và đặc biệt chữ ký, nét bút liền, khỏe, dứt điểm. 
 

Thư của Đại tướng Võ Nguyên Giáp gửi Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam.

Tôi nói ngắn gọn, báo cáo với Chủ tịch danh dự của Hội Khoa học lịch sử Việt Nam công việc chuẩn bị Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, việc đặt Giải thưởng Võ Nguyên Giáp cho những công trình nghiên cứu lịch sử xuất sắc nhất, việc đúc bức tượng Đại tướng và xuất bản một cuốn sách tập hợp những bài Đại tướng viết cho Hội KHLSVN cùng những bài của giới sử học viết về Đại tướng.

Sau từng ý, tôi dừng lại để nghe ý kiến của Đại tướng. Cũng có đôi chỗ, Đại tá Huyên giải thích thêm. Giọng nói của Đại tướng yếu, nhỏ, hơi khó nghe, nên sau mỗi đoạn, anh Huyên nhắc lại để Đại tướng xác nhận bằng cái gật đầu hay nụ cười. Tôi còn đề nghị, tôi và anh Huyên sẽ nghĩ một vài câu rất ngắn gọn, súc tích để gợi ý Đại tướng tự viết và ký tên tặng Đại hội lần thứ VI của Hội KHLSVN. Đại tướng mỉm cười tỏ ý chấp nhận.

Trước khi ra về, tôi lại nắm chặt tay Đại tướng, thay mặt cho giới sử học Việt Nam, kính chúc Đại tướng an khang, cùng toàn dân có mặt trong Đại lễ nghìn năm Thăng Long-Hà Nội. Tôi cảm nhận Đại tướng nắm chặt tay tôi và qua giọng nói, qua miệng, câu nói rất thân thiết, lịch thiệp của Anh Văn: "Anh nhớ giữ sức khỏe nhé, cho tôi gửi lời thăm chị và các cháu". Một nụ cười hiền hòa, trìu mến đọng lại mãi trong tâm trí tôi.

Tặng sách Đại tướng Võ Nguyên Giáp ngày 24/12/2007 (Đại tá Nguyễn Huyên, GS Phan Huy Lê, Nhà sử học Dương Trung Quốc)

 
Trải qua cuộc đời cầm quân của hai cuộc kháng chiến 30 năm với cương vị Đại tướng Tổng tư lệnh Quân đội nhân dân VN, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã cống hiến tất cả tài năng, trí tuệ cho đất nước, cho dân tộc, đã đi vào lịch sử và lòng dân như một trong những học trò xuất sắc nhất của Chủ tịch Hồ Chí Minh, một thiên tài quân sự, một anh hùng dân tộc. Ở tuổi một trăm, Đại tướng tuy tuổi cao, sức yếu, vẫn ung dung thanh thản với nét mặt, nụ cười giữ mãi thần thái, phong cách của "vị tướng huyền thoại".

Trên đường về, tôi thầm cầu chúc Đại tướng trường thọ với sinh nhật lần thứ 100 vào ngày 25/8/2010 và hiện diện với toàn dân, toàn quân trong Đại lễ kỷ niệm Thăng Long nghìn tuổi.

GS Phan Huy Lê