|
 TS. Hoàng Kim
Tôi được GMX Consulting Ltd là nhà cung cấp tư vấn nông nghiệp và dịch vụ quản lý ở châu Phi mời làm cố vấn trưởng giảng dạy và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cây sắn (Dr. Casava) tương tự công việc của giáo sư Võ Tòng Xuân (Dr. Rice) đã làm cho cây lúa từ vài năm trước và giám đốc Lê Quân là người điều hành chiến lược đầu tư và tài chính. Công việc hổ trợ kỹ thuật lúa sắn cho nông dân được thực hiện tập trung tại sáu nước Tây Phi (Nigeria, Ghana, Cote d'Ivoire, Sierra Leone, Liberia, Guinea) và ba nước Đông Phi (Uganda, Tanzania, Kenya). Mười hai ngày ở Gha na là bước khởi đầu của tôi. Câu chuyện Việt Nam châu Phi sắn lúa Tôi tập hợp tại ba trang FOOD CROPS http://foodcrops.blogspot.com , VIETNAM AFRICA CASSAVA RICE http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com và HỌC MỖI NGÀY http://hocmoingay.blogspot.com nhằm giúp bạn thông tin để tìm hiểu về đất nước, con người, tình hình nông nghiệp của một số nước châu Phi, đặc biệt là Ghana. Cassava in Ghana: save and grow Tôi có một ước mơ theo dấu chân GS. TS. Norman Borlaug để làm được một chút gì cho người nông dân nghèo ở Việt Nam tổ quốc tôi và vươn ra ngoài cửa ngõ nhà mình khi có cơ hội. Học thái độ của nước đi như dòng sông thao thiết chảy. Ở đời vui đạo mặc tùy duyên. May mắn là nơi chuẩn bị đáp ứng cơ hội. Nếu mình muốn làm cho hình ảnh tốt hơn thì hãy đặt mình trước những điều thú vị hơn.
TS. Norman Borlaug sinh ngày 25 tháng 3 năm 1914, từ trần ngày 12 tháng 9 năm 2009, là nhà nông học Mỹ, nhà nhân đạo, người đoạt giải Nobel và được gọi là cha đẻ của Cuộc cách mạng Xanh. Thầy là người đã nhận được đồng thời ba giải thưởng lớn Nobel Peace Prize, Presidential Medal of Freedom và Congressional Gold Medal vì những cống hiến đặc biệt cao quý cho nhân loại. Norman Borlaug là tiến sĩ di truyền và bệnh cây của Trường Đại học Minnesota năm 1942. Thầy chuyên nghiên cứu chọn giống lúa mì tại Mexico và đã giới thiệu phát triển những giống lúa mì thấp cây, năng suất cao, kháng sâu bệnh nổi tiếng khắp thế giới. Thầy đã cống hiến suốt đời để cải thiện đời sống và thu nhập cho hàng trăm triệu nông dân nghèo trên toàn cầu. Thầy là người sáng lập Giải thưởng Lương thực Thế giới (World Food Prize) và tổ chức nhiều hoạt động thiết thực thắp sáng niềm tin yêu cuộc sống. Trong câu chuyện nói với tôi buổi chiều năm 1988 ở CIMMYT thầy nói đến sự đánh cược và dấn thân của Thầy tại châu Phi khi Thầy đã trên sáu mươi tuổi. GS Võ Tòng Xuân cũng noi việc đó. Những tấm gương sáng vì nông dân đã thôi thúc tôi dành một phần thời gian của mình cho châu Phi. Sắn châu Phi trong bức tranh sắn toàn cầu thì Nigeria có sản lượng sắn thu hoạch năm 2012 là 54,00 triệu tấn củ tươi đứng hàng đầu thế giới, Ghana có sản lượng sắn là 14,54 triệu tấn sắn đứng thứ bảy so với Việt Nam đạt sản lượng sắn 9,74 triệu tấn đứng thứ tám trong mười nước trồng nhiều sắn. Bốn nước Tây Phi khác sản lượng sắn cũng nhiều: Sierra Leone 3,52 triệu tấn, Cote d'Ivoire 2,41 triệu tấn, Guinea 1,20 triệu tấn, Liberia 0,50 triệu tấn. Ba nước Đông Phi thì Tanzania 5,46 triệu tấn, Uganda 4,92 triệu tấn, Kenya 0,89 triệu tấn. Như vậy thật rõ ràng rằng cùng với cây lúa con tôm thì việc nâng cao năng suất, sản lượng và thu nhập của người nông dân nghèo trồng sắn ở Tây Phi, Đông Phi là điểm nhấn kinh tế - văn hóa - khoa học kỹ thuật của hợp tác Nam-Nam Việt Nam châu Phi trong tầm nhìn toàn cầu.
Hợp tác Việt Nam Châu Phi làm lúa và sắn tôi đã được biết từ năm trước, Thầy Xuân mấy lần rũ tôi cùng đi nhưng tôi chỉ nhận lời Thầy là tham gia ngắn hạn xen kẽ với việc giới thiệu và tổ chức đội ngũ thực hành thâm canh lúa sắn tốt đi đôi với phát triển ngành hàng và xây dựng thương hiệu sản phẩm. Tôi muốn dành công sức nhiều hơn cho sắn lúa và nông dân Việt Nam. Lần gặp anh Quân, tôi thấy thật mến và quyết tâm hơn mở rộng chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cây sắn sang giúp dân nghèo ở các nước châu Phi cũng tương tư như việc đã làm tại Việt Nam, Căm pu chia, Lào. Thầy Norman Borlaug đã làm thức dậy trong lòng tôi khát khao xanh ước mơ Từ Sắn Việt Nam đến Siêu Lúa Xanh. Biết đâu châu Phi là bến nước mười hai may mắn của đời tôi. Mười hai ngày ở Ghana là sự khởi đầu cho một giấc mơ xanh, một nhân duyên, một sự may mắn và thách thức to lớn. Liệu có thể làm được gì? Câu chuyện cổ Nghìn lẽ một đêm có câu chuyện con bò và con lừa, lời Tể tướng và lời của cô gái: "Nếu con thành công con sẽ giúp cho đất nước một chuyện hệ trọng". Tôi kể cùng bạn câu chuyện mười hai ngày ở Ghana tại đây. Việt Nam Châu Phi sắn và lúa
Ghana ngày đầu tiên 21 tháng 6
Ghana chủ nhật ngày 22 tháng 6
Ghana thứ hai ngày 23 tháng 6
Ghana thứ ba ngày 24 tháng 6
Ghana thứ tư ngày 25 tháng 6
Ghana thứ năm ngày 26 tháng 6
Ghana thứ sáu ngày 27 tháng 6
Ghana thứ bảy ngày 28 tháng 6
Ghana chủ nhật ngày 29 tháng 6
Ghana thứ hai ngày 30 tháng 6
Ghana thứ ba ngày 1 tháng 7
Ghana thứ tư ngày 2 tháng 7 BAN MAI Ở DUBAI
Tôi đến Đu Bai vừa lúc rạng đông. Chuyến bay Tân Sơn Nhất - Đu Bai - Accra khởi hành từ thành phố Hồ Chí Minh lúc nửa đêm 21 tháng 6. Ngày này năm xưa là ngày mất của đại danh Oda Nobunaga người Nhật, mất ngày 21 tháng 6 năm 1582. Ông là người có công lớn thống nhất Nhật Bản, chấm dứt thời kỳ chiến loạn kéo dài trên khắp cả nước. Ngày 21 tháng 6 cũng là ngày Quốc hội Việt Nam thông qua luật Biển, tuyên bố khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa; trong khi đó Quốc vụ viện Trung Quốc phê chuẩn thành lập thành phố Tam Sa với phạm vi bao trùm hai quần đảo này.
   Tôi ngồi ở Đu Bai viết đôi lời gửi người thân vừa tranh thủ ăn sáng và đợi nối tuyến bay  Accra là thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất của đất nước Ghana
(đất nước cùng vĩ tuyến với Việt Nam có tên gọi là Bờ Biển Vàng Gold Coast).
Đây là những bức ảnh chụp lúc rạng đông.
Ghana ngày đầu tiên 21 tháng 6 
Chuyến bay EK787 Emirates Dubai - Accra nối tuyến Tân Sơn Nhất - Dubai đưa tôi đến Accra thủ đô xinh đẹp của đất nướcGhana. Hành trình chặng bay này từ rạng đông đến gần trưa thì tới.
 
Suốt tuyến bay, tôi đắm mình thưởng thức bộ phim Labor, một tác phẩm điện ảnh nổi tiếng về người lao động và chất lượng cuộc sống.
Thủ đô nước bạn, một thoáng Accra (hình), đường sá và siêu thị thành phố đủ loại vật dụng và hàng nông sản với giá cả tương tự Big C Việt Nam. Thủ đô Accra có vẻ giống thành phố Hồ Chí Minh – Đồng Nai, chỉ khác là ít người và không dày đặc chen chúc xe máy như ở ta. Liên và NaNa hướng dẫn tôi đến khách sạn Crystal Palm thay vì khách sạn Fiesta Royale do một sự hiểu lầm nhỏ.
Suốt buổi chiều, tôi lo chuẩn bị tài liệu Sắn Việt Nam thành tựu và bài học Vietnam Cassava Achievement and Learnt Lessons , đồng thời đưa bốn video sắn Tây Ninh, sắn Đắk Lắk lên trang mạng Việt Nam Châu Phi Sắn Lúa http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com. Chiều tối, tôi thưởng thức món cá sông Vonta ăn với cơm gạo trắng Ghana. Tối tôi đi ngủ sớm vì mệt do bay từ giữa đêm đến suốt sáng và cũng bởi do không thể kết nối được mạng internet.
Ghana ngày đầu tiên 21 tháng 6.
Một thoáng Accra
        
Ghana chủ nhật ngày 22 tháng 6
Liên và NaNa hướng dẫn tôi chuyển đến ở khách sạn Fiesta Royale. Sau đó chúng tôi đến thăm và ăn trưa cùng với chị Thanh và các em Giang, Thúy những người bạn Việt đầu tiên tôi gặp trong cộng đồng người Việt ở Ghana. Chị Nguyễn Kim Thanh làm bánh bích quy. Chị có hẳn một nhà máy sản xuất chế biến bánh có uy tín và nổi tiếng.
Tổng thống Ghana với
và chị Thanh.
Chị Thanh năm nay 61 tuổi, chị là người Hà Nội sang Ghana lập nghiệp kinh doanh bánh bich quy đã trên mười năm. Chị có cậu con trai 33 tuổi đang nối nghiệp mẹ. Giáo sư Võ Tòng Xuân sang dạy dân châu Phi trồng lúa có đến thăm chị. Nhiều anh em làm nghề nuôi tôm, buôn bán, kinh doanh vẫn thường đến thăm chị.
 Chị Thanh với các em Giang, Thúy, những người Việt sang khởi nghiệp ở châu Phi, đã thổi vào tôi một luồng gió mới nhận thức. Đất nước con người châu Phi và cộng đồng Việt vùng này có nhiều điều cần học hỏi, khám phá và nhận thức lại. Hành trình xanh tới châu Phi lắng nghe chuyện cổ Nghìn lẻ một đêm và học điều mới. Ăn trưa xong, tôi về lại Fiesta Royale khách sạn đẹp ở Accra, đọc và hiệu đính hai bài viết Ghana, một thoáng nhìn toàn cảnh. Sắn Ghana tài liệu tham khảo (Cassava in Ghana: Bibliography). Đó là những tài liệu mà tôi đã đưa lên trang Việt Nam Châu Phi Sắn Lúa http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com Hợp tác Việt Nam Châu Phi sắn và lúa cần hướng tới sự phát triển thích hợp bền vững. Ba trụ cột chính của hạnh phúc và chất lượng cuộc sống là sự cân bằng, hài hòa của phát triển kinh tế, nâng cao giá trị con người trong đời sống văn hóa xã hội và gìn giữ môi trường trong lành.
Ghana thứ hai ngày 23 tháng 6
Hôm nay tôi cùng Liên và NaNa đến làm việc với Nhà máy Tinh bột Sắn và Công ty Guinness Ghana (Hoàng Kim, NaNa và nông dân Ghana, ảnh của Liên) Nhà máy Tinh bột Sắn Ayensu Starch Company (ASCO) là nhà máy tinh bột sắn đầu tiên và duy nhất tại Ghana. Nó đã được thiết lập năm 2004 như là sản phẩm đầu tiên của sáng kiến Tổng thống về sắn. Nhà máy được cung cấp bởi Viện Tinh bột Quốc tế, một công ty Đan Mạch có kinh nghiệm dự án mở rộng ở châu Phi. Nhà máy có công suất tinh bột 50 tấn/ngày. Nó nằm ở khu vực trung tâm của Ghana khoảng 30km về phía tây bắc của Accra. Kế hoạch này cho người trồng sắn trong khu vực để cung cấp số lượng mà nhà máy cần phải xử lý. Thực tế vì những lý do khác nhau mà nhà máy chỉ hoạt động một phần của 10 năm qua. Mối quan hệ giữa nhà máy và người trồng sắn ở khu vực này, hầu hết là người nghèo là rất không ổn. Nhà máy thì than phiền giá sắn tươi cung cấp quá cao. Nông dân thì phàn nàn nhà máy không thực hiện lời hứa của mình để mua sắn.
Nhà máy đang nằm nhàn rỗi trong một thời gian dài vì những lý do trên cho đến khi Guinness Ghana Breweries Limited bắt đầu mua tinh bột từ nhà máy để đưa vào công thức bia của nó. Guinness Ghana là một phần của Diageo, công ty rượu quốc tế. Guinness Ghana đã mua tinh bột sắn của nhà máy từ năm 2013 và cũng đã cung cấp cho nhà máy sự hỗ trợ tài chính trong một số thiết bị quan trọng và vốn lưu động.
Guinness tham gia cùng GMX để giúp cải thiện hoạt động của nhà máy. Việc đầu tiên là tập trung nghiên cứu xây dựng vùng nguyên liệu sắn cung cấp cho nhà máy trong phạm vi 50km bán kính của nhà máy. GMX cung cấp chuyên gia nông học tư vấn để thực hiện quá trình chuyển đổi này.
Một số hình ảnh: Nhà máy Tinh bột Sắn Ayensu Starch Company (ASCO); Guinness Ghana Breweries Limited, Ghana môi trường đầu tư phát triển sắn: điều kiện sống và hình ảnh đường giao thông từ Accra đến nhà máy.
Ghana thứ ba ngày 24 tháng 6 
Chào ngày mới 24 tháng 6. Hôm nay là ngày Quốc khánh của Canada. Ngày này năm 1571 thủ đô Manila Philippines được thành lập Năm 2012 – Cá thể rùa đảo Pinta cuối cùng chết tại quần đảo Galápagos, cá thể này là một biểu tượng cho những nỗ lực bảo vệ môi trường.
Hôm nay NaNa, Liên và tôi suốt ngày đi gặp gỡ nông dân làm việc khảo sát sắn ở Agona Swedru (NaNa lái xe mặc áo vàng, nông dân Ghana và Hoàng Kim, ảnh Liên). Xe khởi hành sớm, đón thêm hai chuyên gia châu Âu bảo dưỡng thiết bị nhà máy sắn, sau đó chúng tôi tách riêng đi thực tế đồng ruộng. Một ngày thật dài, bảy giờ tối mới về khách sạn, xem thêm: Vietnam Africa Cassava Rice http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com
  
Ghana thứ Tư ngày 25 tháng 6
Chào ngày mới 25 tháng 6. Hôm nay là ngày mất của ca sĩ Michael Jackson thiên tài nhạc Rok với tuyệt phẩm We are the World Chúng ta là cả thế giới, bài ca sống mãi với thời gian. Ngày này năm 1950, Quân đội Triều Tiên vượt qua ranh giới quân sự để tấn công Hàn Quốc, khởi đầu chiến tranh Triều Tiên nhằm tranh quyền kiểm soát toàn bán đảo.
Hôm nay tôi cùng với Liên và Na Na tiếp tục điều tra nghiên cứu nông hộ và khảo sát sắn ở West Akim. Những thôn bản nghèo khó, những mảnh đời bất hạnh làm chúng tôi càng thấm thía câu nói của thầy Norman Bourlaug khi Thầy chọn sự dấn thân đến những vùng sâu vùng xa của châu Phi: "Đời người tối thiểu phải ăn, kế đến là học tập, công việc, nhà ở, quần áo và chăm sóc sức khỏe. Quanh ta còn nhiều mảnh đời bất hạnh. Hiểm họa nghèo đói vẫn bùng phát bất cứ lúc nào. Hãy luôn nhớ điều đó." Lời của Thầy Norman Bourlaug và di sản của Người về cuộc cách mạng xanh mãi mãi là niềm tin và nổ lực của chúng ta ! xem thêm: Vietnam Africa Cassava Rice http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com
Bài ca sống mãi với thời gian
We are the World
TÌNH YÊU CUỘC SỐNG. Chúng ta là cả thế giới (We are the world) bài ca sống mãi với thời gian của thiên tài ca nhạc Michael Jackson. "Khi bạn cảm thấy lạc lõng và suy sụp. Không một chút hy vọng hay ước mơ. Nhưng nếu bạn tin tưởng, Chúng ta sẽ không bao giờ gục ngã. Nào, nào, nào, hãy nhận ra rằng. Sự thay đổi chắc chắn sẽ đến . Khi chúng ta sát cánh bên nhau." "Chúng ta là cả thế giới. Chúng ta là lớp trẻ. Chúng ta là những người làm ngày mai tươi sáng hơn". Bài ca vượt lên sự bất đồng ngôn ngữ tạo nên sự chấn động to lớn chưa từng có của trên 140.376.596 người truy cập Michael Jackson. hợp tác với Lionel Ritchie, đã mời nhiều ca sỹ rất nổi tiếng đến hát chung với mình để lấy tiền giúp người nghèo châu Phi. Tất cả họ đều đến và hết lòng cho nghĩa cử cao đẹp đó. Tuyệt phẩm vượt thời gian đã ra đời !
WE ARE THE WORLD
There comes a time
When we need a certain call
When the world must come together as one
There are people dying
And it's time to lend a hand to life
The greatest gift of all
We can't go on
Pretending day by day
That someone, somewhere will soon make a change
We are all a part of
God's great big family
And the truth, you know love is all we need
We are the world
We are the children
We are the ones who make a brighter day
So let's start giving
There's a choice we're making
We're saving our own lives
It's true we'll make a better day
Just you and me
Send them your heart
So they'll know that someone cares
And their lives will be stronger and free
As God has shown us by turning stone to bread
So we all must lend a helping hand
We are the world
We are the children
We are the ones who make a brighter day
So let's start giving
There's a choice we're making
We're saving our own lives
It's true we'll make a better day
Just you and me
When you're down and out
There seems no hope at all
But if you just believe
There's no way we can fall
Well, well, well, well, let us realize
That a change will only come
When we stand together as one
CHORUS :
We are the world
We are the children
We are the ones who make a brighter day
So let's start giving
There's a choice we're making
We're saving our own lives
It's true we'll make a better day
Just you and me
Chào ngày mới 26 tháng 6 Năm 1460 – Lê Tư Thành lên ngôi hoàng đế triều Lê tại điện Tường Quang, đặt niên hiệu là Quang Thuận, tức Lê Thánh Tông. Năm 1887 – Chính phủ Pháp và triều Thanh ký kết Công ước Constans nhằm xác định đường biên giới giữa Bắc Kỳ và Đại Thanh. Năm 1945 – Tại hội nghị ở San Francisco, đại biểu từ 50 quốc gia kí Hiến chương thành lập Liên Hiệp Quốc
Bennerth (người đầu tiên bên trái, ảnh Ngô Liên) và tôi đã phối hợp khá thành công buổi học trên đồng với nông dân bản xứ. Tôi nói tiếng Anh, Bennerth dịch ra tiếng thổ ngữ. Mọi người vui vẻ vừa học vừa làm mãi cho đến khi cơn mưa nhiệt đới ập đến. Lớp học trên đồng của chúng tôi vẫn học tiếp tục ở trong lán, bên cạnh bếp lửa nồi sắn lớn đang nấu và mặc ngoài trời đang mưa. Sắn là thức ăn chính của người lao động ở vùng này. Hai người dân bản địa nói: Trời không mưa đã lâu. Dr. Cassava mang mưa đến. Vui lắm. Tốt lắm !".
Bennerth là chủ trang trại của một cánh đồng rộng lớn. Ông hồ hởi ra đón xe chúng tôi và kéo mọi vào một lán sản xuất ở giữa đồng. Tôi thay vì làm việc với ông tại phòng, đã chỉ tay về phía xa nơi có đông người dân đang trồng sắn và đề nghị Bennerth hãy cùng đi về đó. Một lớp học trên đồng ruộng lập tức diễn ra sôi nổi. Học tại đồng ruộng , học kỹ năng thực hành và kinh nghiệm mới cho nông dân Gha na từ Việt Nam.
Đang vui học thì mưa rừng ập đến. Mưa ào tới rất nhanh. Mọi người chỉ tay cho tôi để chạy vội về lán. Xe của NaNa vội vã lao xuống. Số người đông. Tôi khoát tay chỉ cho xe NaNa đón Liên và một ít người nữ lớn tuổi chạy sau, còn tôi cùng chịu ướt với mọi người. Lớp học tiếp tục ở trong lán và mọi người hồ hởi chuyện trò trao đổi kỹ thuật trồng sắn, mặc ngoài ngoài trời mưa đang tầm tả.
Tôi thấm hiểu nhiều điều khi nhìn mọi người mừng rỡ đón mưa mặc dù họ bị ướt lạnh không kịp trở về lán khi cơn trời ào đến. Mưa dai dẳng. Câu chuyện kỹ thuật trồng sắn vừa xong cũng là khi chúng tôi chào nông dân Ghana để ra đi trong mưa. Chúng tôi cần khảo sát chuỗi cung ứng phân bón, thuốc sâu cho sắn và tìm hiểu lý do vì sao phân bón ở vùng xa xôi đã ít được sử dụng.
Chiều tối, chúng tôi dừng ăn cơm trưa (lúc này mới ăn còn trên xe thì ăn bánh) tại Osekan, một bãi biển tuyệt đẹp ven biển Accra. Có lẽ nơi đây, nơi tảng đá vàng ven biển mà Gold Coast Ghana đã thành huyền thoại và thành tên đất nước.
Khát khao xanh, thao thức trong lòng tôi, biển gọi.
Chào ngày mới 27 tháng 6 Wikipedia Ngày này năm xưa. Ngày Độc lập tại Djibouti (1977); ngày Hỗn chủng tại Brasil; ngày Canada đa nguyên văn hóa. Năm 1869 – Nước Cộng hòa Ezo chính thức giải thể sau khi chiến bại trước quân đội của Thiên hoàng Nhật Bản. Năm 1908 – Bồi bếp và binh lính người Việt phục vụ cho quân Pháp đóng ở thành Hà Nội tiến hành vụ mưu sát và binh biến mang tên Hà Thành đầu độc. Năm 1959 – Thông qua bỏ phiếu, nhân dân Lãnh thổ Hawaii (hình hiệu kỳ) của Hoa Kỳ chấp nhận đạo luật gia nhập liên bang với tư cách tiểu bang. Năm 1981 – Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc thông qua quyết định chính thức phủ định Đại cách mạng văn hóa.
Ông Augustus Yeboah Agyemang - Giám đốc Nhà máy Tinh bột Sắn Ayensu Starch Company Limited ASCo - trực tiếp dẫn chúng tôi đi khảo sát tình hình chế biến sắn thủ công thành Gari, agbelima, kokonte, đồng thời tìm đất làm điểm trình diễn và lập trang trại sắn khoảng 1000 mẫu Anh (400 ha) giúp Công ty Tư vấn Quốc tế GMX Consulting lập kế hoạch gọi vốn. Đây là việc thực sự quan trọng nhằm góp phần giải tỏa trở ngại chính của nhà máy tinh bột sắn đã phải đóng cửa thời gian dài. Đó là Nhà máy sắn không có nguồn cung cấp sắn củ tươi ổn định với giá đảm bảo kinh doanh. Đây là tử huyệt căn bản của gót chân Asin mà chúng tôi đã đề cập trong bài Ghana thứ hai ngày 23 tháng 6
Một chuyên gia cao lớn da trắng, nói tiếng Anh lưu loát và rất tự tin được mời chung cùng với tôi đi với Giám đốc Nhà máy và Liên đại diện cho Công ty GMX Consulting thực hiện chuyến khảo sát thực địa này . Qua câu chuyện thì ông chuyên gia cao lớn da trắng hình như là người đại diện cho một công ty cơ giới toàn diện cây trồng cũng được mời tư vấn đầu tư cạnh tranh mà tôi không tiện hỏi rõ. Ngồi trên xe, ông hùng hồn trình bày với giám đốc Nhà máy ASCo về khả năng hùng mạnh của công ty ông đã thực hiện nhiều dự án đầu tư quy mô lớn với hàng ngàn hecta ở châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh trồng thu hoạch và chế biến sắn. Ông khoe là có nhiều khách hàng người Trung Quốc, Ấn Độ và Châu Phi.
Ông Augustus Yeboah Agyemang giới thiệu tôi là Dr. Cassava của Việt Nam. Ông chuyên gia cao lớn da trắng quay sang hỏi tôi về trình độ cơ giới hóa cây sắn và khả năng xuất khẩu các nhà máy chế biến tinh bột sắn của Việt Nam. Ông cười lớn và hãnh diện về đẳng cấp cơ giới hóa của công ty ông. Tôi trả lời ngắn, cười ruồi thân thiện mà không tranh luận.
Sắn Ghana được tiêu thụ rộng rãi như thực phẩm hoặc trong các hình thức xử lý hoặc chưa qua chế biến và là một nguồn chính của carbohydrate trong chế độ ăn uống chiếm khoảng 19 phần trăm lượng năng lượng chế độ ăn uống trung bình 380 Kalo / ngày mỗi người (Dosoo và Amoa-Awua, 1992) và chưa thấy thông tin cập nhật về điều này trong những năm gần đây.
Trong tổng số 14,54 triệu tấn sắn củ tươi được sản xuất vào năm 2012 chúng tôi tạm ước lượng qua điều tra sẽ không thay đổi nhiều so với kết quả điều tra của Antwi năm 1994 đó là ước 30% được người trồng tiêu thụ tươi , khoảng 40% được bán trong và ngoài làng, 30% sắn được chế biến thành Gari, agbelima, kokonte
Quy trình công nghệ vẫn như cũ nhưng máy móc thiết bị thì có đổi mới hơn. Chúng tôi lưu lại một vài hình ảnh video về cách làm của nông dân Ghana tại đây.
Đất đai trồng sắn quanh nhà máy ASCo là đất cát xám ven biển có dinh dưỡng từ nghèo đến trung bình. Nơi vùng đất mới thành phần dinh dưỡng có cao hơn nhưng xa hơn, khó đi lại và dân cư thưa thớt hơn. Dân hầu như canh tác lạc hậu, rất ít đầu tư phân bón, quá quen thuộc trợ cấp, cứu trợ nhân đạo, cung cách quản lý nhà máy thuộc sở hữu nhà nước thụ động, lệ thuộc quản lý do nhiều thành phần cấp trên. Đi trên xe tôi suy ngẫm nhiều về hướng giúp bạn tháo gỡ để phát triển.
Gần tối chúng tôi về gặp một chủ khách hàng là Giám đốc Công ty Dịch vụ Kỹ thuật Cây trồng. Ông có diện tích đất sắn rộng lớn ở vùng Brong Ahafo, một trong những địa danh nỗi tiếng ở Ghana về rừng nguyên sinh, trang trại cacao, cọ dầu, chuối , sắn, hoa quả và cây nông nghiệp thương mại. Ông Giám đốc nửa nằm, nửa ngồi, đang xem bóng đá trong phòng làm việc. Ông hỏi tôi là sắn của ông trồng đạt 50 tấn trên diện rộng, liệu sắn Việt Nam có gì mới? Tôi vui vẻ trao đổi với ông về số liệu thống kê mới nhất so sánh sắn Việt Nam và sắn Ghana, các số liệu cá biệt của một ít diện tích sắn trình diễn, sự chuyển đổi năng suất sắn trên những vùng rộng lớn hơn 46.000 ha sắn Tây Ninh nay năng suất bình quân trên 30 tấn / ha đạt 400% so với mười năm trước được FAO ca ngợi. Kết quả bước đầu chuyển giao kỹ thuật cùng nông dân Ghana ngày hôm qua. Ông nhổm dậy lắng nghe sau đó yêu cầu tôi sắp xếp giúp ông một chuyến khảo sát. Tôi trả lời ông là hãy có văn bản chính thức với GMX Consulting.
Một ngày mới đầy ắp công việc. Xe về khách sạn vừa đúng 4g30 chiều.
Chào ngày mới 28 tháng 6 Hôm nay là Ngày gia đình Việt Nam tôi nhớ em và nhớ nhà vô hạn. Ngày này năm 1914 Đại Công tước Áo–HungFranz Ferdinand bị một người Serb ám sát tại Sarajevo, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến Thế chiến thứ nhất. Hôm nay cũng là ngày World Cup 2014 đang lên đỉnh điểm của sự đua tài bóng đá toàn hành tinh.
Tôi suốt ngày miệt mài đúc kết tài liệu Tổng quan sản xuất và tiêu thụ sắn ở Ghana ( Production and consumption of cassava in Ghana: an overview), Hiện trạng cung ứng sắn của nhà máy tinh bột Ayensu (Ayensu starch factory's cassava suply: the present situation). Một vài hình ảnh Sử dụng sắn ở Ghana tại đây. Tôi trình chiếu bản video tiếng Việt sử dụng sắn làm bia để mọi người xem, bản video tiếng Anh sử dụng sắn làm bia và bảy tài liệu chọn lọc khác sẽ cho bạn thấy ở Ghana khoảng 30% nông hộ trồng sắn tiêu thụ sắn dưới dạng thức ăn tươi, khoảng 40% sắn củ tươi được bán ngoài làng hoặc trong làng, gần 30% sắn củ tươi được chế biến gari, agbelima, kokonte, bột fufu, cồn, bia và sắn lát.
Ghana Cassava Beer
Gần trưa, Na Na đón tôi đến nhà của chị Thanh cùng ăn trưa với chị và Liên, Giang, Thúy, Nguyệt. Chị Thanh hóa ra đã từng du học Nga nhiều năm trước đây. Chị học ở ngành hóa Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Moskva mang tên M.V. Lomonosov là trường đại học
lớn nhất và lâu đời nhất ở nước Cộng hòa Liên bang Nga. Số phận đã mang chị đến làm cầu nối Việt Nam, Ghana. Chị đã gặp gỡ tổng thống Ghana. Chị là đại gia nghề bánh ở châu Phí và đã trợ giúp nhiều người, mà khiêm nhường, giản dị, trò chuyện về các giao dịch hàng triệu đô la mà đơn giản cứ như là không có gì quan trọng, như chuyện thường ngày.
Tôi chào từ biệt sớm mọi người để về lại khách sạn Fiesta Rogale vì bận tiếp tục công việc và cũng vì theo lịch thì thứ tư tuần tới tôi sẽ về Việt Nam trong khi từ chủ nhật ngày mai cho đến thứ ba mọi người đều bận.
Buổi tối trước khi ngủ, tôi đối thoại với thiền sư Osho trước cuốn sách mỏng "Con đường hoàn hảo": Vì sao thiền là phi hành động? Làm gì để tự do ra khỏi sự bận rộn? Tôi tâm đắc với sự trả lời của thiền sư Osho: Xin vui lòng hãy nhìn vào đây. Bàn tay tôi nắm lại. Để nắm tay mình, tôi đã phải tạo ra hành động chủ động. Nhưng khi tôi muốn mở tay ra, tôi phải làm gì? Tôi không phải làm bất cứ điều gì để mở nó. Nếu tôi chỉ đơn giản là bỏ đi nổ lực nắm tay thì nó sẽ tự động mở, và bàn tay sẽ trở lại trạng thái tự nhiên bình thường của nó. Đó là phi hành động. Xin vui lòng hãy hiểu ý nghĩa thực sự của nó. Bằng việc coi thiền là phi hành động, tôi mong bạn đừng nên coi thiền là công việc hoặc hoạt động . Thiền là tự do ra khỏi sự bận rộn. Nếu bạn tìm gì ở trong bạn thì duy nhất đó chỉ là nỗi ước mong. Cuộc đời chúng ta ai cũng ước mong đạt được một điều gì đó. Cuộc đua diễn ra trong nhiều cuộc đời ở mọi thời điểm và không ai muốn dừng lại. Mọi người đều ở nơi mà họ không là họ. Ước mong giống như đường chân trời, là ảo ảnh, là giấc mơ.
Xin bạn hãy tự do ra khỏi sự bận rộn. Ước mong chỉ là đường chân trời, là giấc mơ. Hãy trở về với
.
Tôi đi vào giấc ngủ ngon của một ngày phi hành động: Sự làm việc của con người tự do.
Chào ngày mới 29 tháng 6 Ngày này năm xưa. Hôm nay là ngày Độc lập tại Seychelles, đất nước có tên gọi tiếng Việt Cộng hòa Xây-sen là một quốc đảo với 155 hòn đảo lớn nhỏ cách 1.500 km về hướng đông của đại lục Châu Phi. Đảo quốc này giành độc lập năm 1976 và là thành viên Khối Liên hiệp Anh. So với Ghana Cộng hòa Ghana là một thuộc địa của Liên Hiệp Anh với tên gọi Bờ Biển Vàng (Gold Coast). Ngày 6 tháng 3 năm 1957, Ghana trở thành thuộc địa đầu tiên ở vùng Châu Phi hạ Sahara giành được độc lập.
Ghana Bờ Biển Vàng (Gold Coast)
Ghana là một trong những nước đẹp trên lục địa châu Phi. Tên gọi trước khi độc lập là Bờ Biển Vàng (Gold Coast). Ghana là hiện thân của một nền văn hóa phong phú, con người thân thiện và môi trường hòa bình. Đứng trước biển, khát khao xanh, biển gọi.
Ghana tên chính thức là Cộng hòa Ghana (Republic of Ghana) là một quốc gia tại Tây Phi. Ghana có biên giới với Côte d'Ivoire về phía tây, Burkina Faso về phía bắc, Togo về phía đông, còn về phía nam là Vịnh Guinea. Thủ đô và cũng là thành phố lớn nhất của Ghana là Accra. Diện tích 238.540 km². Ngày thành lập 6 tháng 3 năm 1957, Ghana là thuộc địa của Liên Hiệp Anh với tên gọi Bờ Biển Vàng (Gold Coast) trở thành thuộc địa đầu tiên ở vùng Châu Phi hạ Sahara giành được độc lập. Dân số khoảng 24,0 triệu người. ngôn ngữ chính tiếng Anh. Tôn giáo chính thiên chúa giáo. Khí hậu ấm áp tương tự Việt Nam. Văn hóa đa dạng. Kinh tế của Ghana chủ yếu vẫn dựa vào nông nghiệp, chiếm tới 37,3% GDP và cung cấp việc làm cho 56% số người lao động, phần lớn trong số đó là những người sản xuất nhỏ. Tỉ trọng công nghiệp của Ghana vào năm 2007 chiếm 7,9% GDP. Ghana được biết đến là một trong những nước sản xuất vàng nhiều nhất thế giới. Những mặt hàng xuất khẩu khác như cacao, gỗ, điện, kim cương, bauxite,và mangan là những nguồn thu ngoại tệ chính của Ghana. Những nhân vật người Ghana được nhiều người biết: cựu Tổng thư ký Liên hợp quốc Kofi Annan, thẩm phán Tòa án hình sự quốc tế Akua Kuenyehia và cựu tổng thống Jerry Rawlings, đang là chủ tịch của Cộng đồng kinh tế Tây Phi, cưu tổng thống John Atta Mills, tổng thống đương nhiệm John Dramani Mahama. Bóng đá Ghana là đội bóng châu Phi góp mặt tại vòng tứ kết World Cup.
Lạ lùng thay sự trớ trêu của lịch sử trong ngày 6 tháng 3, ngày bắt đầu Kinh trập tại Trung Quốc, Nhật Bản Việt Nam, ngày mà năm 1869 – Nhà hóa học Dmitri Mendeleev trình bày Bảng tuần hoàn đầu tiên trước Hội Hóa học Nga, cũng là ngày mà năm 1946 – Pháp và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ký kết Hiệp định sơ bộ, công nhận nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là một quốc gia tự do trong Liên bang Đông Dương và trong Liên hiệp Pháp. Ngày 6 tháng 3 năm 1957, Ghana thuộc địa Anh chính thức giành được độc lập. Trong khi Việt Nam ngày ấy trước đó, có một nền hòa bình đã bị bỏ lỡ, với một cuộc kháng chiến "chín năm làm một Điện Biên / Nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng".
Sắn ở Ghana: bảo tồn và phát triển
Tôi dành suốt ngày chủ nhật để viết Cassava in Ghana: save and grow. Đây là bài viết tâm đắc của tôi. Trong giấc mơ khuya, tôi thấy thầy Norman Borlaug ngồi ở chiếc ghế nhỏ trong phòng tôi với quyến sách "Đây là CIMMYT". Thầy thoáng cười và chúc mừng tôi đã chọn Ghana để đến nghiên cứu phát triển sắn.
Đó là một giấc mơ hạnh phúc
Sáng nay, tôi thức dậy sớm để kịp hoàn thiện báo cáo Sắn ở Ghana bảo tồn và phát triển (Cassava in Ghana: save and grow). Tôi xem lại power point, bổ sung và hiệu đính rõ các nguồn trích dẫn, sắp xếp dàn bài phát biểu và trình chiếu ở các thời lượng 5, 10, 15 phút , dự kiến các câu hỏi và nội dung cần trao đổi.
Cassava in Ghana: save and grow
9 giờ NaNa và Jinny đón tôi đến làm việc với Bộ Thương Mại và Công nghiệp, ngài E.K. Smith cùng với hai trợ lý của ông. Ông trao đổi kỹ và sâu. Báo cáo được quan tâm đặc biệt và ông ngỏ ý muốn tiếp cận và có bản sao về các thông tin chi tiết vừa trình bày. Tôi trao đổi với Jinny và anh Quân (ở Anh) để tăng cường mối quan hệ hợp tác.
Buổi chiều chúng tôi đến làm việc với các Tổ chức Quốc tế về tài chính, tư vấn, nghiên cứu sản xuất kinh doanh và phát triển ngành hàng sắn ổn định bền vững tại châu Phi và Ghana. Tôi có thêm những người bạn mới của Ghana và nhiều nước.
Xa Tổ Quốc, làm việc hướng thiện và nhân đạo, tôi càng xúc động bởi lời ca Chúng ta là cả thế giới We are the worldbài ca sống mãi với thời gian của thiên tài ca nhạc Michael Jackson. "Khi bạn cảm thấy lạc lõng và suy sụp. Không một chút hy vọng hay ước mơ. Nhưng nếu bạn tin tưởng, Chúng ta sẽ không bao giờ gục ngã. Nào, nào, nào, hãy nhận ra rằng. Sự thay đổi chắc chắn sẽ đến . Khi chúng ta sát cánh bên nhau." "Chúng ta là cả thế giới. Chúng ta là lớp trẻ. Chúng ta là những người làm ngày mai tươi sáng hơn".
Một ngày mới đi qua với nhiều hiệu quả và niềm vui.
Chào ngày mới 1 tháng 7 Ngày này trong lịch sử thế giới có ba sự kiện nổi bật: Ngày Độc lập tại Burundi và Rwanda (1962). Năm 1979 – Sony phát hành máy nghe nhạc cầm tay Walkman, cho phép chọn nhạc để nghe trên đường. Sự kiện này đã thổi bùng luồng gió mới cảm hứng trong thế giới âm nhạc. Năm 1997Hồng Kông một phần lãnh thổ thiêng liêng của Trung Quốc đã hòa nhập vào đại lục, kết thúc 150 năm thống trị của Anh tại lãnh thổ này. Điều này gợi cho Việt Nam ý thức về cuộc chiến pháp lý kiên trì trãi hàng trăm năm để thu hồi những phần đất nước thiêng liêng ở Hoàng Sa, Trường Sa thuộc đất nước Việt Nam bị Trung Quốc chiếm giữ.
Hôm nay là ngày nghỉ ở Ghana. Tôi quên béng việc hỏi NaNa và Jinny hôm nay là ngày gì. Jinny nói với tôi: "thầy cứ nghỉ thoải mái, buổi trưa em và NaNa sẽ đón thầy sang ăn cơm Việt Nam ở nhà cô Thanh".
Fiesta Royal là một trong những khách sạn đẹp nhất ở thủ đô Accra, Ghana. Tôi thoải mái đi tắm và tận hưởng niềm vui của một nghỉ đầu tiên ở nước bạn. Hôm trước thứ bảy chủ nhật tôi vẫn làm việc cật lực dù không ra đồng hoặc đến văn phòng vì khối lượng công việc ngập đầu. Sáng nay mới có thời gian nghỉ ngơi.
Phòng ở của tôi ở lầu ba, đẹp, hướng nhìn thẳng ra bể tắm. Tôi thích nhất là internet tốt, không gian thật tỉnh lặng và cây đèn bàn ánh sáng thật hoàn hảo. Mỗi tối trước khi đi ngủ, tôi đều đắm mình đọc và suy ngẫm một đoạn ngắn lời vàng trong Con đường hoàn hảo (The Perfect Way) của Osho
Ghana có một hệ thống sông lớn với một loạt các nhánh sông. Hình trên là bức tranh toàn cảnh và cảnh đẹp tuyệt vời của thắng cảnh hồ Volta trong lưu vực sông Volta và Đông khu vực của Ghana. Hồ Volta có diện tích bề mặt nhân tạo lớn nhất thế giới. Hồ Volta chảy vào Vịnh Guinea trên Đại Tây Dương. Sông Volta có ba nhánh-chính Volta Đen, Volta Trắng và Volta Đỏ. Tôi chỉ mới được ngắm sông Vonta lúc hoàng hôn trên đường về của khảo sát sắn và vẫn ước dịp đi tắm ở hồ Vonta huyền thoại này
Để chuẩn bị tốt cho buổi làm việc ngày mai với tập đoàn Guiness Ghana, tôi dành buổi chiều duyệt lại Sắn ở Ghana: bảo tồn và phát triển (Cassava in Ghana: save and Grow) và chuẩn bị thêm ba tài liệu Canh tác sắn, Chế biến sắn và thông tin Thư mục sắn Ghana
Cultivation of cassava by Ricardo Buzzette
Cultivation of cassava in the World and Vietnam
Thêm một ngày nghỉ và làm việc hiệu quả.
Chào ngày mới 2 tháng 7. Ngày này trong lịch sử có ba sự kiện nổi bật: Năm 1976 – Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa Miền Nam Việt Nam hợp nhất thành nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Ngày này năm 626 Đường Thái Tông Lý Thế Dân tiến hành chính biến Huyền Vũ Môn tại Trường An, sát hại anh là Thái tử Kiến Thành, đoạt lấy quyền lực của triều Đường. Năm 1582 – Thời kỳ Chiến QuốcToyotomi Hideyoshi đánh bại Akechi Mitsuhide trong trận Yamazaki hay còn gọi là trận Tennozan. Thắng lợi quyết định này đã góp phần khiến cho Hideyoshi trở thành một trong những vị đại anh hùng trong lịch sử Nhật Bản, như một trong những người đầu tiên có công thống nhất đất nước.
Cassava in Ghana: save and Grow
Tôi và Jinny sáng ngày 2 tháng 7 làm việc với các ông Andy Jones và Richard Laryea cùng với những người điều hành chủ chốt của Guiness Ghana. 14g30 chiều, tôi ra sân bay về nước. Jinny sẽ về Anh Quốc sáng hôm sau.
Buổi làm việc được kết nối với nhiều người tại những nơi khác nhau trên thế giới của Guiness Ghana Brewer. Trước đó anh Quân đã xem và đồng ý bài báo cáo Sắn ở Ghana: bảo tồn và phát triển (Cassava in Ghana: save and Grow) sẽ tương tự như nội dung tôi đã trao đổi với ngài E.K.Smith, cố vấn cao cấp của Bộ trưởng Bộ thương mại và Công nghiệp Ghana. Anh Quân chỉ lưu ý tôi chuẩn bị thêm các ý kiến chi tiết đề xuất những việc cần làm - đặc biệt là về mặt nông học - cho Guiness Ghana để phát triển sắn thích hợp và bền vững ở Ghana.
Cultivation of cassava by Ricardo Buzzette
Cultivation of cassava in the World and Vietnam
Tôi chuẩn bị thêm ba tài liệu Canh tác sắn, Chế biến sắn và thông tin Thư mục sắn Ghana để giúp thêm cho các bạn phương pháp tiếp cận hệ thống. Tôi có so sánh những kỹ thuật canh tác sắn canh tác hiện đại và yếu tố thích hợp bền vững "theo cách của Việt Nam". Bạn chăm chú theo dõi, hỏi nhiều điều thú vị và kết luận thỏa đáng. Anh Quân (ở Anh) đã kết nối trực tiếp, theo dõi chặt chẽ và đóng góp nhiều ý kiến xác đáng cho cuộc họp. Jinly trao đổi thật thông minh nhiều vấn đề.
Buổi làm việc thành công.
Ra sân bay trở về Việt Nam, tôi hài lòng vì có thêm một ngày làm việc hiệu quả.
Jinny và NaNa tiễn tôi ra sân bay. Tôi chợt bùi ngùi nhớ đến bao nhiêu khuôn mặt thân thương của những trẻ thơ và những người nông dân nghèo, tốt bụng mà tôi đã gặp. Họ đã thắp lên trong tôi ngọn lửa của sự dấn thân mới.
Kính chào đất nước Ghana. Hôm nay là ngày thống nhất Việt Nam.
Tôi về đất nước quê hương và hẹn ngày trở lại.
Hoàng Kim
Đọc chuyện đêm khuya Nghìn lẻ một đêm:
https://www.youtube.com/watch?v=ySeCaNs9QmM&list=FL62dlYrAzkQEqm4zvBBgspA
Video yêu thích
http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam
Trở về trang chính
Hoàng Kim, hoangkim, hoangkimvietnam, Ngọc Phương Nam, Chào ngày mới Thung dung, Dạy và học, Cây Lương thực, Tin Nông nghiệp Việt Nam, Food Crops, Cassava in Vietnam, Khát khao xanh, Dayvahoc, Học mỗi ngày, Danh nhân Việt , Food Crops News, Điểm chính, CNM365, Kim LinkedIn, KimTwitter, KimFaceBook Đọc lại và suy ngẫm, Việt Nam tổ quốc tôi, Tình yêu cuộc sống, Thơ cho con Số lần xem trang : 20742
Nhập ngày : 07-07-2014
Điều chỉnh lần cuối : 08-07-2014 Ý kiến của bạn về bài viết này
CNM365 Tình yêu cuộc sống  Đến với bài thơ hay: Thiền Phật(06-11-2011)
Chút thu lắng đôi điều cảm nhận(03-11-2011) Cà phê… mưa, một tản văn hay(27-10-2011) Vui vui vui năm phút thư giản(25-10-2011) Học biết ơn và học khen chê(30-09-2011) Văn hay cốt ở giản dị, xúc động và ám ảnh (12-09-2011) Bài học thực tiễn từ người Thầy(12-09-2011) Hoa điên điển và em Cao Nguyên(11-09-2011) Đọc lại và thương nhớ Nguyễn Khải(09-09-2011) Tâm sự Nguyễn Du qua Đối tửu (07-09-2011) Trang kế tiếp ... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86
|
Đang xem 2430
.jpg)
.png)
In trang này
Lên đầu trang
Gởi ý kiến