ThS. ĐỖ THỊ LỢI
Hỏi: Vườn hoa cúc của gia đình cháu chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Không rõ tại sao gần đây xuất hiện một loại sâu nhỏ như đầu kim, chân nhang, con lớn có khi to bằng đầu đũa ăn, hình dáng giống như con cá lóc, dọc hai bên lưng có những đốm đen. Khi còn nhỏ chúng sống tụ tập ở mặt dưới của lá, ăn hết lá chỉ để lại màng trắng. Đến lúc lớn chúng cắn khuyết lá, đục xuyên qua bông làm cho cánh hoa, bông hoa bị hư hại. Xin cho biết đó là con sâu gì? Có cách nào để phòng trị chúng? KS. Vũ Ngọc trả lời:
Qua mô tả, chúng tôi cho rằng sâu đang gây hại trên cây hoa cúc nhà cháu có thể là sâu ăn tạp (ngoài Bắc gọi là sâu khoang). Sở dĩ gọi như vậy vì đây là một loài sâu ăn tạp, hại trên rất nhiều loại cây (thuộc 99 họ thực vật), trong đó có cây hoa cúc như cháu đã thấy. Vì thế việc phòng trị chúng đôi khi cũng gặp không ít khó khăn do nguồn thức ăn của chúng rất rồi dào và liên tục có mặt trên đồng ruộng. Sâu gây hại cho bộ lá của cây cúc là chủ yếu, ngoài ra còn hại trên cả nụ hoa và hoa. Nếu bị hại nặng cây cúc sẽ xấu xí không thể chưng chơi làm cảnh được.
Con trưởng thành dài khoảng 15-20 mm, sải cánh rộng 35-40 mm, đầu mầu đen, ngực có nhiều lông mầu vàng rơm, cánh có mầu xám đen với nhiều vệt mầu vàng rơm và có đường viền chạy dọc bìa cuối cánh, chúng thích mùi chua ngọt và thường hoạt động, bắt cặp vào ban đêm. Ban ngày ẩn nấp ở mặt dưới của lá cúc hoặc ở bụi cỏ, lùm cây.
Trứng đẻ thành từng ổ ở mặt dưới của lá, có lớp lông tơ mầu vàng óng ánh bao phủ bên ngoài. Lúc mới đẻ trứng có mầu vàng hơi xanh, sau chuyển dần sang mầu vàng và lúc sắp nở có mầu đen.
Sâu non (ấu trùng) có 6 tuổi, cơ thể hình ống phía đầu hơi to và nhỏ dần về phía đuôi (hình dáng gần giống con cá lóc như cháu đã mô tả). Mình sâu mầu xanh lục hoặc xám, vạch lưng và vạch phụ lưng mầu vàng. Trên mỗi đốt dọc theo vạch phụ lưng có một vệt mầu đen hình bán nguyệt, trong đó vệt đen ở đốt thứ 1 và đốt thứ 8 của bụng là lớn nhất. Sau khi nở sâu non sống tập trung quanh ổ trứng ăn vỏ trứng và gặm biểu bì lá. Khi bị khua động chúng nhanh chóng phân tán ra xung quanh hoặc nhả tơ dong mình rơi xuống.
Lớn lên sâu phân tán dần ra xung quanh, khả năng cắn phá tăng dần, chúng gặm biểu bì lá chỉ còn trơ lại màng trắng. Từ tuổi ba, tuổi bốn trở đi sâu cắn phá mạnh làm lá bị lủng lỗ chỗ, xơ xác chỉ còn trơ lại gân lá. Tuổi nhỏ sâu thường sống trên cây, nhưng từ tuổi 4 trở đi thường chui xuống đất, hoặc ẩn nấp ở những chỗ tối thiếu ánh sáng. Ban đêm mới chui lên cắn phá. Khi đụng đến sâu cuộn tròn lại nằm bất động.
Đẫy sức sâu chui xuống đất làm một cái kén bằng đất hình bầu dục để hóa nhộng. Nhộng dài khoảng 20 mm, hình ống, mầu nâu tươi.
Để phòng trị sâu cháu phải áp dụng kết hợp một số biện pháp sau đây:
- Nếu vụ trước đã trồng cây hoa cúc hoặc những loại rau mầu cũng là ký chủ của sâu ăn tạp thì trước khi trồng cần cày cuốc đất phơi ải kỹ để diệt sâu, nhộng còn đang sống trong đất. Có thể rải một số loại thuốc hột như Vibasu 5H hoặc 10H, Diaphos 10G… sau đó trộn đều thuốc vào đất để diệt sâu.
- Kiểm tra ruộng cúc thường xuyên để phát hiện và thu gom ổ trứng, ổ sâu non vừa nở chưa kịp phân tán đem tiêu hủy. Nếu sâu đã lớn, mật số sâu cao, diện tích trồng cúc không nhiều lắm thì có thể soi đèn bắt sâu vào ban đêm.
- Có thể làm bẫy bả chua ngọt để nhử con trưởng thành đến tiêu diệt bằng cách dùng 4 phần mật (đường đen) trộn với 4 phần dấm, một phần rượu và một phần nước, sau đó cứ 100 phần hỗn hợp này trộn thêm vào 1 phần thuốc trừ sâu Vicarp 95BHN (hoặc Padan 95SP). Bả pha xong đặt trong chậu sành, nhựa... mỗi chậu khoảng 0,25-0,5 lít, đặt cao khỏi mặt đất 0,5 -1 mét nơi đầu gió, mỗi công ruộng (1.000m2) có thể đặt 1-2 bả, mỗi tuần thay bả mới một lần.
Ngoài ra cũng có thể sử dụng bả độc bằng cách dùng một phần thuốc Sumicidin 10EC với 10-15 phần mồi cám, bột bắp, thấm nước cho nhão rồi đặt rải rác trong ruộng vào buổi tối để nhử sâu tuổi lớn ban đêm chui từ đất lên gây hại (những ruộng áp dụng cách làm này không được cho gà vịt... chui vào ruộng dễ bị ngộ độc).
- Kiểm tra ruộng cúc thường xuyên để phát hiện và có biện pháp diệt trừ sâu kịp thời. Nếu ruộng có nhiều sâu có thể luân phiên sử dụng một trong các loại thuốc trừ sâu như: Videci 2,5ND; Diaphos 50EC; Visher 25ND; Sumicidin 10EC/20EC… Nên xịt thuốc lúc sâu còn nhỏ tuổi chưa kịp phân tán rộng, khi sâu đã lớn nên xịt thuốc vào lúc chiều mát để đến đêm sâu bò lên cắn phá dễ bị trúng thuốc hơn.
Do sâu có tính kháng thuốc rất mạnh, không nên sử dụng một loại thuốc liên tục 3 lần (dù thuốc đó tốt). Nếu ruộng đã bị sâu hại nặng, sau khi xịt thuốc bón bổ sung thêm phân giúp cây mau hồi phục. Số lần xem trang : 17011 Nhập ngày : 21-01-2009 Điều chỉnh lần cuối : Ý kiến của bạn về bài viết này
Báo Nông Nghiệp Việt Nam KINH NGHIỆM TRỒNG BÍ LẤY NGỌN (Báo NNVN - Số ra ngày 11/12/2008) (11-12-2008) PHÒNG TRỊ BỆNH HÀ HẠI KHOAI LANG (Báo NNVN - Số ra ngày 11/12/2008) (11-12-2008) CHĂM SÓC PHÒNG TRỊ MỘT SỐ BỆNH TRÊN HEO RỪNG LAI (Báo NNVN - Số ra ngày 11/12/2008) (11-12-2008) PHƯƠNG PHÁP MỚI CANH TÁC NGÔ TRÊN ĐẤT DỐC (Báo NNVN - Số ra ngày 10/12/2008) (10-12-2008) TẦM QUAN TRỌNG VIỆC SÁT TRÙNG CHUỒNG TẠI CHĂN NUÔI (Báo NNVN - Số ra ngày 10/12/2008) (10-12-2008) PHÒNG UỐN VÁN CHO BÊ SƠ SINH (Báo NNVN - Số ra ngày 9/12/2008) (09-12-2008) Bộ trưởng NN - PTNT Cao Đức Phát: Bám sát diễn biến thị trường để chỉ đạo SX (BNNVN - Số ra ngày 9/12/2008) (09-12-2008) KIÊN GIANG: NUÔI TÔM HAY CUA ĐỀU ĐIÊU ĐỨNG (BNNVN - Số ra ngày 9/12/2008)(09-12-2008) LÂM ĐỒNG: XÁC ĐỊNH TÊN KHOA HỌC CHO 189 LOÀI LAN RỪNG (Báo NNVN - Số ra ngày 8/12/2008)(08-12-2008) XÂY DỰNG GÁC LỬNG NUÔI HEO (Báo NNVN số ra ngày 8/12/1008)(08-12-2008) Trang kế tiếp ... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44
|